Το Νησί της Αφροδίτης από...
χθες το πρωί θρηνεί. Το ωστικό κύμα που προκλήθηκε από τη μεγάλη έκρηξη στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» θέρισε τα πάντα στο πέρασμά του.
Δώδεκα νεκροί -ανάμεσά τους ο αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού της Κύπρου, πλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης, δύο δίδυμα αδέρφια που υπηρετούσαν στη ναυτική βάση και τέσσερις πυροσβέστες που έχασαν τη ζωή τους στη μάχη με τις φλόγες- εξήντα δύο τραυματίες και αμέτρητες υλικές ζημιές.
Ολα ξεκίνησαν στις 04.20 το πρωί της Δευτέρας, όταν στην περιφέρεια της ναυτικής μονάδας στην παραθαλάσσια περιοχή Γύζι-Μαρί, μεταξύ Λεμεσού και Λάρνακας, ξέσπασε πυρκαγιά η οποία εξαπλώθηκε γρήγορα και σε άλλους χώρους. Στο σημείο έφτασε αμέσως η πυροσβεστική υπηρεσία, οι άνδρες της οποίας έδωσαν τιτάνια μάχη για την κατάσβεση της φωτιάς.
Ωστόσο, οι φλόγες εξαπλώθηκαν παντού, με αποτέλεσμα να φτάσουν γρήγορα και στο σημείο όπου φυλάσσονταν 98 κοντέινερ με πυρίτιδα. Δύο από αυτά παραδόθηκαν στην πύρινη λαίλαπα και ακολούθησε έκρηξη μεγάλης ισχύος. Σε δευτερόλεπτα υψώθηκε στον ουρανό ένα τεράστιο μανιτάρι καπνού και τα πάντα σκοτείνιασαν. Στο σημείο όπου βρίσκονταν τα δύο κοντέινερ το μόνο που έμεινε ήταν ένας κρατήρας είκοσι μέτρων. Οσοι βρίσκονταν κοντά μιλούν για έκρηξη που όμοιά της δεν έχουν ξαναδεί. Ολη η περιοχή της ναυτικής βάσης, αλλά και τα γύρω χωριά θυμίζουν βομβαρδισμένο τοπίο. Το σοκ διαδέχθηκαν ο πόνος και ο θρήνος για τους δώδεκα αθώους που βρήκαν τραγικό θάνατο, η αγωνία για την τύχη των εξήντα δύο τραυματιών και η θλίψη για τις περιουσίες που χάθηκαν μέσα σε λίγα λεπτά.
Στο σημείο βρέθηκαν από την πρώτη στιγμή κλιμάκια της [Ο,τι απέμεινε από φυλάκιο της ναυτικής βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης».] επαρχιακής διοίκησης Λάρνακας και άνδρες της Πολιτικής Αμυνας βοηθούν τους κατοίκους και καταγράφουν τις ζημιές. Οπως δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών Νεοκλής Συλικιώτης, ενδεχομένως κάποιοι κάτοικοι των περιοχών που επλήγησαν να μεταφερθούν σε ξενοδοχεία ή διαμερίσματα στο Ζύγι, ενώ αν χρειαστεί θα στηθεί και καταυλισμός για να στεγαστούν προσωρινά οι πολίτες των οποίων τα σπίτια υπέστησαν ζημιές.
Οπως ανέφερε στην «Espresso» λίγες ώρες αργότερα ο εκπρόσωπος Τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος Κύπρου, Λεωνίδας Λεωνίδου, στη μάχη με τις φλόγες ρίχτηκαν ογδόντα πυροσβέστες με είκοσι πέντε οχήματα, οι οποίοι έδωσαν την ψυχή τους προκειμένου να θέσουν γρήγορα την πυρκαγιά υπό έλεγχο. «Είμαστε σε επιφυλακή. Στην περιοχή υπάρχουν ισχυρές μονάδες της Πυροσβεστικής λόγω των υλικών που χρησιμοποιούνταν στον σταθμό. Η έκρηξη ήταν τρομερή και έχει προκαλέσει τεράστιες ζημιές παντού. Η ακριβής περιγραφή είναι ότι τα πάντα γύρω μας θυμίζουν βιβλική καταστροφή. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται εκεί είναι όλα εύφλεκτα και δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς θα συμπεριφερθούν μετά την έκθεσή τους στην πυρκαγιά, γι' αυτό και πολλοί από τους πυροσβέστες θα παραμείνουν στο σημείο μέχρι να σιγουρευτούμε ότι ο κίνδυνος έχει ξεπεραστεί. Μία ώρα πριν από την έκρηξη πληροφορηθήκαμε για μια πυρκαγιά που ξέσπασε στο σημείο. Στείλαμε αμέσως είκοσι πέντε οχήματα με ογδόντα πυροσβέστες, οι οποίοι ρίχτηκαν αμέσως στη μάχη για την κατάσβεση της φωτιάς».
Ο περιβάλλων χώρος έξω από τη ναυτική βάση θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο, καθώς είναι γεμάτος από σπασμένα κλαδιά, σωλήνες, σίδερα και γυαλιά από τζάμια αυτοκινήτων. Για αρκετές ώρες μετά την έκρηξη η ορατότητα ήταν χαμηλή, ενώ η μυρωδιά του καμένου έκανε αποπνικτική την ατμόσφαιρα. Οι αρχές είχαν αποκλείσει την έξοδο του παλιού δρόμου Λευκωσίας-Λε [Λίγα λεπτά μετά τη φονική έκρηξη η βάση έχει εκκενωθεί, ενώ σωστικά συνεργεία δίνουν μάχη για τον εντοπισμό επιζώντων.] μεσού που οδηγεί στο Μαρί, και δεν επέτρεπαν την είσοδο ούτε στους εργαζομένους στο Βασιλικό. Τα μόνα οχήματα που περνούσαν από το συγκεκριμένο σημείο ήταν τα ασθενοφόρα, τα οποία λόγω της αδυναμίας προσέγγισης έφθαναν μέχρι κάποιο κοντινό σημείο περιμετρικά της βάσης, από όπου παραλάμβαναν τους τραυματίες.
Τα 98 κοντέινερ με το ρωσικής κατασκευής πολεμικό υλικό, την πυρίτιδα, είχαν κατασχεθεί πριν από τρία χρόνια από ρωσικό πλοίο που κατευθυνόταν προς τη Συρία και φυλάσσονταν μέσα στη ναυτική μονάδα. Ανδρες των ενόπλων δυνάμεων, των σωμάτων ασφαλείας και των κυπριακών αρχών ξεκίνησαν από την πρώτη στιγμή τις έρευνες προκειμένου να εντοπιστούν το γρηγορότερο δυνατό τα αίτια του δυστυχήματος στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης».
"Το ωστικό κύμα σάρωσε τα πάντα"
«Το ωστικό κύμα σάρωσε τα πάντα!» Τις εφιαλτικές στιγμές, γεμάτες τρόμο και αγωνία, που βίωσαν αμέσως μετά την τρομερή έκρηξη στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» περιγράφουν στην «Espresso» οι κάτοικοι της περιοχής.
Η έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή που «χτύπησε» περιοχές που βρίσκονται μέχρι και δύο χιλιόμετρα μακριά. Ο κοινοτάρχης του Μαρί, Νίκος Ασπρου δήλωσε: «Το χωριό μας έχει υποστεί τεράστιες ζημιές, ενώ τα πάντα θυμίζουν εικόνες βιβλικής καταστροφής. Ο θόρυβος και το τράνταγμα που αισθανθήκαμε ήταν τρομακτικά. Νομίζαμε ότι ήρθε το τέλος του κόσμου. Μέσα σε ελάχιστα λεπτά χάθηκαν τόσες ανθρώπινες ζωές και καταστράφηκαν περιουσίες. Ηταν ένα συμβάν που δεν περίμενε ο κόσμος ότι θα συμβεί. Ο πόνος είναι ζωγραφισμένος στα πρόσωπα όλων μας. Το χωριό είναι προσφυγικό και ξαφνικά οι άνθρωποι αισθάνονται πρόσφυγες για άλλη μια φορά. Το Μαρί απέχει από τη ναυτική μονάδα μόλις δύο χιλιόμετρα, αλλά το καλό είναι ότι βρίσκεται σε ύψωμα, διαφορετικά θα ήταν χειρότερα [Δεν άφησε τίποτα όρθιο το ωστικό κύμα στον εσωτερικό και στον εξωτερικό χώρο του εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.] τα πράγματα για όλου μας».
Τα λόγια είναι φτωχά για να περιγράψουν αυτό που συνέβη. Ο κ. Προκόπης Τουμπής, 42 χρόνων, κάτοικος της κοινότητας Μαρί, τονίζει: «Αρχικά νομίζαμε ότι ήταν σεισμός. Ο θόρυβος ήταν εκκωφαντικός και δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε από πού προερχόταν. Εσπασαν όλα τα τζάμια, ενώ δημιουργήθηκαν από το τράνταγμα και ρωγμές στους τοίχους. Το πρώτο που σκέφτηκα ήταν να δω αν είναι καλά το παιδί μου και να βγούμε αμέσως έξω από το σπίτι μας. Ολοι εδώ στο Μαρί είχαμε βγει στους δρόμους. Ούτε στον πόλεμο δεν είχαμε ζήσει κάτι παρόμοιο. Μεγάλες καταστροφές παντού. Στο χωριό μας όλα τα σπίτια έχουν υποστεί ζημιές. Χάθηκαν άδικα τόσες ανθρώπινες ζωές».
Μόνο ένας σεισμός 7 Ρίχτερ θα άφηνε πίσω του τόσες καταστροφές. Οπως μας λέει ο κοινοτάρχης Ζυγίου Μιχάλης Παπαδημητρίου: «Ηταν κάτι που δεν το είχα ξαναδεί. Ολα έγιναν μέσα σε δευτερόλεπτα. Οι καταστροφές είναι πρωτοφανείς. Το ωστικό κύμα πέρασε μέσα από την κοινότητα και σάρωσε ό,τι βρήκε στο διάβα του. Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προφυλάξουμε τους κατοίκους της κοινότητας και τις περιουσίες τους».
Οι κάτοικοι των γύρω περιοχών θεωρούν ότι σώθηκαν χάρη σε θαύμα. Ο κ. Φαίδωνας Λουκής, παραθεριστής σε κατασκήνωση στην περιοχή Ακτή Κυβερνήτη, μας λέει: «Τρόμαξα, πετάχτηκα έξω από το τροχόσπιτο. Το ωστικό κύμα ήταν τόσο δυνατό που παρέσυρε τα πάντα. Δεν πίστευα αυτό που έβλεπα. Τα πάντα ήταν σπασμένα. Τροχόσπιτα, αυτοκίνητα… Πλήρης καταστροφή. Είναι θαύμα πως σωθήκαμε…»
Ο γιος του αδικοχαμένου διοικητή της βάσης Νικόλας Ιωαννίδης στις συγκλονιστικές δηλώσεις του στην τηλεόραση του ΡΙΚ κατήγγειλε ότι τόσο ο πατέρας του όσο και άλλοι αξιωματικοί του Ναυτικού τόνιζαν διαρκώς την ανάγκη καταστροφής ή απομάκρυνσης των πυρομαχικών που φυλάσσονταν στη βάση, αλλά [Βομβαρδισμένο τοπίο! Και οι πιο ισχυρές κατασκευές δεν άντεξαν, ενώ ακόμη και τα βαριά στρατιωτικά οχήματα εκτοξεύτηκαν δεκάδες μέτρα μακριά.] -όπως είπε- οι προειδοποιήσεις τους έπεσαν στο κενό.
Δεν αποκλείεται και η δολιοφθορά
Ανοιχτά άφησε χθες όλα τα ενδεχόμενα για τα αίτια του πολύνεκρου δυστυχήματος στο στρατόπεδο «Ευάγγελος Φλωράκης» ο πρόεδρος της κυπριακής Βουλής Γιαννάκης Ομήρου. Δεν απέκλεισε ακόμη και την πιθανότητα δολιοφθοράς! Αφού μετέβη στον τόπο της τραγωδίας και ενημερώθηκε για την κατάσταση, δήλωσε στους δημοσιογράφους με νόημα πως «διερευνώνται όλα τα ενδεχόμενα».
Από την άλλη πλευρά, πάντως, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφανος Στεφάνου έκανε έκκληση προς την κοινωνία του νησιού να μη διασπείρονται φήμες που δημιουργούν πανικό, επισημαίνοντας ότι «εκ πρώτης όψεως αποκλείεται το ενδεχόμενο δολιοφθοράς, αλλά θα γίνει και η σχετική έρευνα από τα αρμόδια κλιμάκια της αστυνομίας για να είμαστε σίγουροι».
Νωρίς χθες το μεσημέρι υπέβαλαν την παραίτησή τους ο υπουργός Αμυνας της χώρας Κώστας Παπακώστας, καθώς επίσης και ο αρχηγός της Εθνικής Φρουράς Πέτρος Τσαλικίδης. Οι παραιτήσεις ανακοινώθηκαν μετά το τέλος του υπουργικού συμβουλίου στο Προεδρικό Μέγαρο της Λευκωσίας. Ο πρόεδρος της Μεγαλονήσου Δημήτρης Χριστόφιας έκανε αμέσως δεκτές τις παραιτήσεις και απλώς σε επικοινωνία που είχε μαζί τους ζήτησε να παραμείνουν στη θέση τους μέχρι να βρεθούν οι αντικαταστάτες τους.
Εξαιτίας του τραγικού συμβάντος, πάντως, η Πολιτική Αμυνα βρίσκεται σε επιφυλακή. Οπως δήλωσε η διοικήτρια Μαρία Παπά, όλο το ανθρώπινο δυναμικό -εθελοντές και μη- έχει τεθεί σε επιφυλακή για να παράσχει βοήθεια όπου χρειαστεί. Συνολικά σε παγκύπρια βάση εργάζονται γύρω στα 120 άτομα και στα γραφεία της Πολιτικής Αμυνας στη Λευκωσία λειτουργεί Κέντρο Ελέγχου Επιχειρήσεων, ενώ εκπρόσωπος της Π.Α. βρίσκετα [Σαν χάρτινοι πύργοι κατέρρευσαν μεγάλα τμήματα από το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.] ι στο Κέντρο Κρίσεων που λειτουργεί στο αρχηγείο αστυνομίας. Η κ. Παπά πρόσθεσε επίσης ότι στην περιοχή της Μονής στάλθηκαν ομάδες που συνδράμουν το έργο εντοπισμού τραυματιών ή αγνοουμένων, ενώ στήθηκε στο χωριό Μαρί κέντρο τηλεπικοινωνιών.
Συγκλονισμένος ο πρόεδρος Χριστόφιας
Συγκλονισμένος δήλωσε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας μετά την επίσκεψή του στη ναυτική βάση. «Σήμερα (σ.σ.: χθες) καταγράφεται μία ακόμη μαύρη μέρα Ιουλίου για την Κυπριακή Δημοκρατία και τον λαό της. Συγκλονιστήκαμε από αυτό το γεγονός, όχι τόσο από τις ζημιές όσο από την απώλεια ανθρώπινων ζωών και τον τραυματισμό πολλών συμπατριωτών μας. Θέλω να εκφράσω τη συμπάθεια και τα συλλυπητήριά μου στις οικογένειες των ανθρώπων που εκτελώντας το καθήκον τους με αυταπάρνηση έχασαν τη ζωή τους. Οι υλικές ζημιές επανορθώνονται όσο μεγάλες και αν είναι, οι ζωές δεν επιστρέφουν πίσω».
Οσον αφορά την κατάσταση που επικρατεί εντός της ναυτικής βάσης, ο Κύπριος πρόεδρος τόνισε φανερά σοκαρισμένος: «Να τη χαρακτηρίσω εικόνα βομβαρδισμένου τοπίου; Βιβλικής καταστροφής; Οπως και αν την πει κανείς, εκφράζει την πραγματικότητα».
Φειδωλός ήταν όσον αφορά τον ακριβή αριθμό των νεκρών, καθώς όταν τον ρώτησαν οι δημοσιογράφοι, απάντησε πως στην παρούσα φάση δεν θέλει να προβεί σε δημοσιοποίηση αριθμού. Αμέσως μετά την επίσκεψη στη ναυτική βάση ο κ. Χριστόφιας συγκάλεσε εκτάκτως το υπουργικό συμβούλιο προκειμένου να εκτιμηθεί η κατάσταση.
Ειδικό κλιμάκιο από Ελλάδα βοηθά στις έρευνες
Κλιμάκιο με εξειδικευμένο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας απεστάλη στην Κύπρο με αεροσκάφος C-27 χθες το μεσημέρι προκειμένου να συνδράμει τις έρευνες των κυπριακών αρχών για [Διάσπαρτα πτώματα περισυλλέγονται από άνδρες της ναυτικής βάσης.] τα αίτια που οδήγησαν στην τραγωδία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελληνική Αστυνομία έστειλε μεταξύ άλλων δύο αξιωματικούς πυροτεχνουργούς του Τμήματος Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών και η Πυροσβεστική επίσης δύο αξιωματικούς της της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού. Παράλληλα, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Κύπριο ομόλογό του Χρήστο Πατσαλίδη τον ενημέρωσε ότι διαθέτει τις νοσοκομειακές δομές της Ελλάδας στη διάθεση της Κύπρου.
Η Ν.Δ. μέσω του εκπροσώπου της Γιάννη Μιχελάκη έκανε λόγο για «ανείπωτη τραγωδία», προσθέτοντας ότι «ο πόνος και η θλίψη των οικογενειών των θυμάτων και όλων των αδελφών Ελλήνων της Κύπρου αγγίζουν τις καρδιές ολόκληρου του ελληνισμού». Μεταξύ άλλων, υπήρξε χθες και επικοινωνία του Αντώνη Σαμαρά με την προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Την αμέριστη αλληλεγγύη του ΚΚΕ προς τον κυπριακό λαό και την κυβέρνησή του εξέφρασε η Αλέκα Παπαρήγα, επισημαίνοντας ότι «έχει την αμέριστη στήριξή μας. Εχουμε την πεποίθηση πως θα καταφέρουν να ξεπεράσουν και αυτή τη δύσκολη δοκιμασία».
Ο ΛΑΟΣ σε δική του ανακοίνωση αναφέρει ότι «σήμερα (σ.σ.: χθες) πενθεί όλος ο ελληνισμός, τόσο στην Κύπρο αλλά και όπου αλλού υπάρχουν Ελληνες», ενώ στο ίδιο κλίμα ήταν και οι ανακοινώσεις της Δημοκρατικής Συμμαχίας και της Δημοκρατικής Αριστεράς.
Εμειναν χωρίς ρεύμα
Μπλακάουτ σημειώθηκε για αρκετές ώρες στις περισσότερες περιοχές της Κύπρου. «Η καταστροφή που υπέστη ο μεγαλύτερος ηλεκτροπαραγωγός σταθμός του νησιού, που βρίσκεται στην περιοχή του Βασιλικού, από τις εκρήξεις που σημειώθηκαν στη ναυτική βάση “Ευάγγελος Φλωράκης”, είναι πολύ μεγάλη. Ο σταθμός έχει τεθεί εκτός λειτουργίας» δήλωσε ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) Χάρης Θ [Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας δήλωσε πως οι έρευνες που θα πραγματοποιηθούν θα φανερώσουν τα αίτια της τραγωδίας.] ράσου. «Τα προβλήματα θα είναι μεγάλα και τις επόμενες μέρες. Η ΑΗΚ βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες ηλεκτροδότησης της Κύπρου με τις υπόλοιπες μονάδες, γι’ αυτόν τον λόγο οι πολίτες θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μην κάνουν κατάχρηση ρεύματος».
Δώδεκα νεκροί και 62 τραυματίες
Τα νοσοκομεία Λευκωσίας και Λεμεσού γέμισαν από τους δεκάδες τραυματίες της φονικής έκρηξης. Οπως ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφανος Στεφάνου, μετά την έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο τραγικός απολογισμός είναι δώδεκα νεκροί και 62 τραυματίες. Οπως διευκρίνισε, όλα τα θύματα είναι Κύπριοι. Από τους εξήντα δύο τραυματίες, οι πενήντα μετά τις πρώτες βοήθειες πήραν εξιτήριο από τα νοσοκομεία, ενώ οι υπόλοιποι δώδεκα εξακολουθούν να νοσηλεύονται, οι δύο σε πολύ σοβαρή κατάσταση. Το κυπριακό υπουργικό συμβούλιο κήρυξε δημόσιο πένθος από σήμερα μέχρι και την Τετάρτη, ενώ οι κηδείες των θυμάτων θα γίνουν δημοσία δαπάνη.
Τα ονόματα των θυμάτων
Χθες το βράδυ δόθηκε στη δημοσιότητα ο κατάλογος των ονομάτων των μελών της Εθνικής Φρουράς και των πυροσβεστών που έχασαν τη ζωή τους στη φονική έκρηξη.
Πλοίαρχος, Ανδρέας Ιωαννίδης, διοικητής Ναυτικού ΓΕΕΦ, αντιπλοίαρχος Λάμπρος Λάμπρου, διοικητής της Ναυτικής Βάσης, αρχικελευστής Κλεάνθης Κλεάνθους, υπαξιωματικός στη διοίκηση της Ναυτικής Βάσης, ΕΠΥ κελευστής Μιχάλης Ηρακλέους, υπαξιωματικός στη διοίκηση της Ναυτικής Βάσης, ναύτης (εθνοφρουρός) Μιλτιάδης Χριστοφόρου, ναύτης (εθνοφρουρός) Χριστάκης Χριστοφόρου και οι πυροσβέστες Ανδρέας Παπαδόπουλος, Βασίλης Κρόκος, Σπύρος Ταντής, Παναγιώτης Θεοφίλου, Γιώργος Γιακουμής και Αδάμος Αδάμου.
Δώδεκα νεκροί -ανάμεσά τους ο αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού της Κύπρου, πλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης, δύο δίδυμα αδέρφια που υπηρετούσαν στη ναυτική βάση και τέσσερις πυροσβέστες που έχασαν τη ζωή τους στη μάχη με τις φλόγες- εξήντα δύο τραυματίες και αμέτρητες υλικές ζημιές.
Ολα ξεκίνησαν στις 04.20 το πρωί της Δευτέρας, όταν στην περιφέρεια της ναυτικής μονάδας στην παραθαλάσσια περιοχή Γύζι-Μαρί, μεταξύ Λεμεσού και Λάρνακας, ξέσπασε πυρκαγιά η οποία εξαπλώθηκε γρήγορα και σε άλλους χώρους. Στο σημείο έφτασε αμέσως η πυροσβεστική υπηρεσία, οι άνδρες της οποίας έδωσαν τιτάνια μάχη για την κατάσβεση της φωτιάς.
Ωστόσο, οι φλόγες εξαπλώθηκαν παντού, με αποτέλεσμα να φτάσουν γρήγορα και στο σημείο όπου φυλάσσονταν 98 κοντέινερ με πυρίτιδα. Δύο από αυτά παραδόθηκαν στην πύρινη λαίλαπα και ακολούθησε έκρηξη μεγάλης ισχύος. Σε δευτερόλεπτα υψώθηκε στον ουρανό ένα τεράστιο μανιτάρι καπνού και τα πάντα σκοτείνιασαν. Στο σημείο όπου βρίσκονταν τα δύο κοντέινερ το μόνο που έμεινε ήταν ένας κρατήρας είκοσι μέτρων. Οσοι βρίσκονταν κοντά μιλούν για έκρηξη που όμοιά της δεν έχουν ξαναδεί. Ολη η περιοχή της ναυτικής βάσης, αλλά και τα γύρω χωριά θυμίζουν βομβαρδισμένο τοπίο. Το σοκ διαδέχθηκαν ο πόνος και ο θρήνος για τους δώδεκα αθώους που βρήκαν τραγικό θάνατο, η αγωνία για την τύχη των εξήντα δύο τραυματιών και η θλίψη για τις περιουσίες που χάθηκαν μέσα σε λίγα λεπτά.
Στο σημείο βρέθηκαν από την πρώτη στιγμή κλιμάκια της [Ο,τι απέμεινε από φυλάκιο της ναυτικής βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης».] επαρχιακής διοίκησης Λάρνακας και άνδρες της Πολιτικής Αμυνας βοηθούν τους κατοίκους και καταγράφουν τις ζημιές. Οπως δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών Νεοκλής Συλικιώτης, ενδεχομένως κάποιοι κάτοικοι των περιοχών που επλήγησαν να μεταφερθούν σε ξενοδοχεία ή διαμερίσματα στο Ζύγι, ενώ αν χρειαστεί θα στηθεί και καταυλισμός για να στεγαστούν προσωρινά οι πολίτες των οποίων τα σπίτια υπέστησαν ζημιές.
Οπως ανέφερε στην «Espresso» λίγες ώρες αργότερα ο εκπρόσωπος Τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος Κύπρου, Λεωνίδας Λεωνίδου, στη μάχη με τις φλόγες ρίχτηκαν ογδόντα πυροσβέστες με είκοσι πέντε οχήματα, οι οποίοι έδωσαν την ψυχή τους προκειμένου να θέσουν γρήγορα την πυρκαγιά υπό έλεγχο. «Είμαστε σε επιφυλακή. Στην περιοχή υπάρχουν ισχυρές μονάδες της Πυροσβεστικής λόγω των υλικών που χρησιμοποιούνταν στον σταθμό. Η έκρηξη ήταν τρομερή και έχει προκαλέσει τεράστιες ζημιές παντού. Η ακριβής περιγραφή είναι ότι τα πάντα γύρω μας θυμίζουν βιβλική καταστροφή. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται εκεί είναι όλα εύφλεκτα και δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς θα συμπεριφερθούν μετά την έκθεσή τους στην πυρκαγιά, γι' αυτό και πολλοί από τους πυροσβέστες θα παραμείνουν στο σημείο μέχρι να σιγουρευτούμε ότι ο κίνδυνος έχει ξεπεραστεί. Μία ώρα πριν από την έκρηξη πληροφορηθήκαμε για μια πυρκαγιά που ξέσπασε στο σημείο. Στείλαμε αμέσως είκοσι πέντε οχήματα με ογδόντα πυροσβέστες, οι οποίοι ρίχτηκαν αμέσως στη μάχη για την κατάσβεση της φωτιάς».
Ο περιβάλλων χώρος έξω από τη ναυτική βάση θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο, καθώς είναι γεμάτος από σπασμένα κλαδιά, σωλήνες, σίδερα και γυαλιά από τζάμια αυτοκινήτων. Για αρκετές ώρες μετά την έκρηξη η ορατότητα ήταν χαμηλή, ενώ η μυρωδιά του καμένου έκανε αποπνικτική την ατμόσφαιρα. Οι αρχές είχαν αποκλείσει την έξοδο του παλιού δρόμου Λευκωσίας-Λε [Λίγα λεπτά μετά τη φονική έκρηξη η βάση έχει εκκενωθεί, ενώ σωστικά συνεργεία δίνουν μάχη για τον εντοπισμό επιζώντων.] μεσού που οδηγεί στο Μαρί, και δεν επέτρεπαν την είσοδο ούτε στους εργαζομένους στο Βασιλικό. Τα μόνα οχήματα που περνούσαν από το συγκεκριμένο σημείο ήταν τα ασθενοφόρα, τα οποία λόγω της αδυναμίας προσέγγισης έφθαναν μέχρι κάποιο κοντινό σημείο περιμετρικά της βάσης, από όπου παραλάμβαναν τους τραυματίες.
Τα 98 κοντέινερ με το ρωσικής κατασκευής πολεμικό υλικό, την πυρίτιδα, είχαν κατασχεθεί πριν από τρία χρόνια από ρωσικό πλοίο που κατευθυνόταν προς τη Συρία και φυλάσσονταν μέσα στη ναυτική μονάδα. Ανδρες των ενόπλων δυνάμεων, των σωμάτων ασφαλείας και των κυπριακών αρχών ξεκίνησαν από την πρώτη στιγμή τις έρευνες προκειμένου να εντοπιστούν το γρηγορότερο δυνατό τα αίτια του δυστυχήματος στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης».
"Το ωστικό κύμα σάρωσε τα πάντα"
«Το ωστικό κύμα σάρωσε τα πάντα!» Τις εφιαλτικές στιγμές, γεμάτες τρόμο και αγωνία, που βίωσαν αμέσως μετά την τρομερή έκρηξη στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» περιγράφουν στην «Espresso» οι κάτοικοι της περιοχής.
Η έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή που «χτύπησε» περιοχές που βρίσκονται μέχρι και δύο χιλιόμετρα μακριά. Ο κοινοτάρχης του Μαρί, Νίκος Ασπρου δήλωσε: «Το χωριό μας έχει υποστεί τεράστιες ζημιές, ενώ τα πάντα θυμίζουν εικόνες βιβλικής καταστροφής. Ο θόρυβος και το τράνταγμα που αισθανθήκαμε ήταν τρομακτικά. Νομίζαμε ότι ήρθε το τέλος του κόσμου. Μέσα σε ελάχιστα λεπτά χάθηκαν τόσες ανθρώπινες ζωές και καταστράφηκαν περιουσίες. Ηταν ένα συμβάν που δεν περίμενε ο κόσμος ότι θα συμβεί. Ο πόνος είναι ζωγραφισμένος στα πρόσωπα όλων μας. Το χωριό είναι προσφυγικό και ξαφνικά οι άνθρωποι αισθάνονται πρόσφυγες για άλλη μια φορά. Το Μαρί απέχει από τη ναυτική μονάδα μόλις δύο χιλιόμετρα, αλλά το καλό είναι ότι βρίσκεται σε ύψωμα, διαφορετικά θα ήταν χειρότερα [Δεν άφησε τίποτα όρθιο το ωστικό κύμα στον εσωτερικό και στον εξωτερικό χώρο του εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.] τα πράγματα για όλου μας».
Τα λόγια είναι φτωχά για να περιγράψουν αυτό που συνέβη. Ο κ. Προκόπης Τουμπής, 42 χρόνων, κάτοικος της κοινότητας Μαρί, τονίζει: «Αρχικά νομίζαμε ότι ήταν σεισμός. Ο θόρυβος ήταν εκκωφαντικός και δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε από πού προερχόταν. Εσπασαν όλα τα τζάμια, ενώ δημιουργήθηκαν από το τράνταγμα και ρωγμές στους τοίχους. Το πρώτο που σκέφτηκα ήταν να δω αν είναι καλά το παιδί μου και να βγούμε αμέσως έξω από το σπίτι μας. Ολοι εδώ στο Μαρί είχαμε βγει στους δρόμους. Ούτε στον πόλεμο δεν είχαμε ζήσει κάτι παρόμοιο. Μεγάλες καταστροφές παντού. Στο χωριό μας όλα τα σπίτια έχουν υποστεί ζημιές. Χάθηκαν άδικα τόσες ανθρώπινες ζωές».
Μόνο ένας σεισμός 7 Ρίχτερ θα άφηνε πίσω του τόσες καταστροφές. Οπως μας λέει ο κοινοτάρχης Ζυγίου Μιχάλης Παπαδημητρίου: «Ηταν κάτι που δεν το είχα ξαναδεί. Ολα έγιναν μέσα σε δευτερόλεπτα. Οι καταστροφές είναι πρωτοφανείς. Το ωστικό κύμα πέρασε μέσα από την κοινότητα και σάρωσε ό,τι βρήκε στο διάβα του. Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προφυλάξουμε τους κατοίκους της κοινότητας και τις περιουσίες τους».
Οι κάτοικοι των γύρω περιοχών θεωρούν ότι σώθηκαν χάρη σε θαύμα. Ο κ. Φαίδωνας Λουκής, παραθεριστής σε κατασκήνωση στην περιοχή Ακτή Κυβερνήτη, μας λέει: «Τρόμαξα, πετάχτηκα έξω από το τροχόσπιτο. Το ωστικό κύμα ήταν τόσο δυνατό που παρέσυρε τα πάντα. Δεν πίστευα αυτό που έβλεπα. Τα πάντα ήταν σπασμένα. Τροχόσπιτα, αυτοκίνητα… Πλήρης καταστροφή. Είναι θαύμα πως σωθήκαμε…»
Ο γιος του αδικοχαμένου διοικητή της βάσης Νικόλας Ιωαννίδης στις συγκλονιστικές δηλώσεις του στην τηλεόραση του ΡΙΚ κατήγγειλε ότι τόσο ο πατέρας του όσο και άλλοι αξιωματικοί του Ναυτικού τόνιζαν διαρκώς την ανάγκη καταστροφής ή απομάκρυνσης των πυρομαχικών που φυλάσσονταν στη βάση, αλλά [Βομβαρδισμένο τοπίο! Και οι πιο ισχυρές κατασκευές δεν άντεξαν, ενώ ακόμη και τα βαριά στρατιωτικά οχήματα εκτοξεύτηκαν δεκάδες μέτρα μακριά.] -όπως είπε- οι προειδοποιήσεις τους έπεσαν στο κενό.
Δεν αποκλείεται και η δολιοφθορά
Ανοιχτά άφησε χθες όλα τα ενδεχόμενα για τα αίτια του πολύνεκρου δυστυχήματος στο στρατόπεδο «Ευάγγελος Φλωράκης» ο πρόεδρος της κυπριακής Βουλής Γιαννάκης Ομήρου. Δεν απέκλεισε ακόμη και την πιθανότητα δολιοφθοράς! Αφού μετέβη στον τόπο της τραγωδίας και ενημερώθηκε για την κατάσταση, δήλωσε στους δημοσιογράφους με νόημα πως «διερευνώνται όλα τα ενδεχόμενα».
Από την άλλη πλευρά, πάντως, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφανος Στεφάνου έκανε έκκληση προς την κοινωνία του νησιού να μη διασπείρονται φήμες που δημιουργούν πανικό, επισημαίνοντας ότι «εκ πρώτης όψεως αποκλείεται το ενδεχόμενο δολιοφθοράς, αλλά θα γίνει και η σχετική έρευνα από τα αρμόδια κλιμάκια της αστυνομίας για να είμαστε σίγουροι».
Νωρίς χθες το μεσημέρι υπέβαλαν την παραίτησή τους ο υπουργός Αμυνας της χώρας Κώστας Παπακώστας, καθώς επίσης και ο αρχηγός της Εθνικής Φρουράς Πέτρος Τσαλικίδης. Οι παραιτήσεις ανακοινώθηκαν μετά το τέλος του υπουργικού συμβουλίου στο Προεδρικό Μέγαρο της Λευκωσίας. Ο πρόεδρος της Μεγαλονήσου Δημήτρης Χριστόφιας έκανε αμέσως δεκτές τις παραιτήσεις και απλώς σε επικοινωνία που είχε μαζί τους ζήτησε να παραμείνουν στη θέση τους μέχρι να βρεθούν οι αντικαταστάτες τους.
Εξαιτίας του τραγικού συμβάντος, πάντως, η Πολιτική Αμυνα βρίσκεται σε επιφυλακή. Οπως δήλωσε η διοικήτρια Μαρία Παπά, όλο το ανθρώπινο δυναμικό -εθελοντές και μη- έχει τεθεί σε επιφυλακή για να παράσχει βοήθεια όπου χρειαστεί. Συνολικά σε παγκύπρια βάση εργάζονται γύρω στα 120 άτομα και στα γραφεία της Πολιτικής Αμυνας στη Λευκωσία λειτουργεί Κέντρο Ελέγχου Επιχειρήσεων, ενώ εκπρόσωπος της Π.Α. βρίσκετα [Σαν χάρτινοι πύργοι κατέρρευσαν μεγάλα τμήματα από το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.] ι στο Κέντρο Κρίσεων που λειτουργεί στο αρχηγείο αστυνομίας. Η κ. Παπά πρόσθεσε επίσης ότι στην περιοχή της Μονής στάλθηκαν ομάδες που συνδράμουν το έργο εντοπισμού τραυματιών ή αγνοουμένων, ενώ στήθηκε στο χωριό Μαρί κέντρο τηλεπικοινωνιών.
Συγκλονισμένος ο πρόεδρος Χριστόφιας
Συγκλονισμένος δήλωσε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας μετά την επίσκεψή του στη ναυτική βάση. «Σήμερα (σ.σ.: χθες) καταγράφεται μία ακόμη μαύρη μέρα Ιουλίου για την Κυπριακή Δημοκρατία και τον λαό της. Συγκλονιστήκαμε από αυτό το γεγονός, όχι τόσο από τις ζημιές όσο από την απώλεια ανθρώπινων ζωών και τον τραυματισμό πολλών συμπατριωτών μας. Θέλω να εκφράσω τη συμπάθεια και τα συλλυπητήριά μου στις οικογένειες των ανθρώπων που εκτελώντας το καθήκον τους με αυταπάρνηση έχασαν τη ζωή τους. Οι υλικές ζημιές επανορθώνονται όσο μεγάλες και αν είναι, οι ζωές δεν επιστρέφουν πίσω».
Οσον αφορά την κατάσταση που επικρατεί εντός της ναυτικής βάσης, ο Κύπριος πρόεδρος τόνισε φανερά σοκαρισμένος: «Να τη χαρακτηρίσω εικόνα βομβαρδισμένου τοπίου; Βιβλικής καταστροφής; Οπως και αν την πει κανείς, εκφράζει την πραγματικότητα».
Φειδωλός ήταν όσον αφορά τον ακριβή αριθμό των νεκρών, καθώς όταν τον ρώτησαν οι δημοσιογράφοι, απάντησε πως στην παρούσα φάση δεν θέλει να προβεί σε δημοσιοποίηση αριθμού. Αμέσως μετά την επίσκεψη στη ναυτική βάση ο κ. Χριστόφιας συγκάλεσε εκτάκτως το υπουργικό συμβούλιο προκειμένου να εκτιμηθεί η κατάσταση.
Ειδικό κλιμάκιο από Ελλάδα βοηθά στις έρευνες
Κλιμάκιο με εξειδικευμένο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας απεστάλη στην Κύπρο με αεροσκάφος C-27 χθες το μεσημέρι προκειμένου να συνδράμει τις έρευνες των κυπριακών αρχών για [Διάσπαρτα πτώματα περισυλλέγονται από άνδρες της ναυτικής βάσης.] τα αίτια που οδήγησαν στην τραγωδία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελληνική Αστυνομία έστειλε μεταξύ άλλων δύο αξιωματικούς πυροτεχνουργούς του Τμήματος Εξουδετέρωσης Εκρηκτικών Μηχανισμών και η Πυροσβεστική επίσης δύο αξιωματικούς της της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού. Παράλληλα, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Κύπριο ομόλογό του Χρήστο Πατσαλίδη τον ενημέρωσε ότι διαθέτει τις νοσοκομειακές δομές της Ελλάδας στη διάθεση της Κύπρου.
Η Ν.Δ. μέσω του εκπροσώπου της Γιάννη Μιχελάκη έκανε λόγο για «ανείπωτη τραγωδία», προσθέτοντας ότι «ο πόνος και η θλίψη των οικογενειών των θυμάτων και όλων των αδελφών Ελλήνων της Κύπρου αγγίζουν τις καρδιές ολόκληρου του ελληνισμού». Μεταξύ άλλων, υπήρξε χθες και επικοινωνία του Αντώνη Σαμαρά με την προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Την αμέριστη αλληλεγγύη του ΚΚΕ προς τον κυπριακό λαό και την κυβέρνησή του εξέφρασε η Αλέκα Παπαρήγα, επισημαίνοντας ότι «έχει την αμέριστη στήριξή μας. Εχουμε την πεποίθηση πως θα καταφέρουν να ξεπεράσουν και αυτή τη δύσκολη δοκιμασία».
Ο ΛΑΟΣ σε δική του ανακοίνωση αναφέρει ότι «σήμερα (σ.σ.: χθες) πενθεί όλος ο ελληνισμός, τόσο στην Κύπρο αλλά και όπου αλλού υπάρχουν Ελληνες», ενώ στο ίδιο κλίμα ήταν και οι ανακοινώσεις της Δημοκρατικής Συμμαχίας και της Δημοκρατικής Αριστεράς.
Εμειναν χωρίς ρεύμα
Μπλακάουτ σημειώθηκε για αρκετές ώρες στις περισσότερες περιοχές της Κύπρου. «Η καταστροφή που υπέστη ο μεγαλύτερος ηλεκτροπαραγωγός σταθμός του νησιού, που βρίσκεται στην περιοχή του Βασιλικού, από τις εκρήξεις που σημειώθηκαν στη ναυτική βάση “Ευάγγελος Φλωράκης”, είναι πολύ μεγάλη. Ο σταθμός έχει τεθεί εκτός λειτουργίας» δήλωσε ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) Χάρης Θ [Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας δήλωσε πως οι έρευνες που θα πραγματοποιηθούν θα φανερώσουν τα αίτια της τραγωδίας.] ράσου. «Τα προβλήματα θα είναι μεγάλα και τις επόμενες μέρες. Η ΑΗΚ βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες ηλεκτροδότησης της Κύπρου με τις υπόλοιπες μονάδες, γι’ αυτόν τον λόγο οι πολίτες θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μην κάνουν κατάχρηση ρεύματος».
Δώδεκα νεκροί και 62 τραυματίες
Τα νοσοκομεία Λευκωσίας και Λεμεσού γέμισαν από τους δεκάδες τραυματίες της φονικής έκρηξης. Οπως ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφανος Στεφάνου, μετά την έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο τραγικός απολογισμός είναι δώδεκα νεκροί και 62 τραυματίες. Οπως διευκρίνισε, όλα τα θύματα είναι Κύπριοι. Από τους εξήντα δύο τραυματίες, οι πενήντα μετά τις πρώτες βοήθειες πήραν εξιτήριο από τα νοσοκομεία, ενώ οι υπόλοιποι δώδεκα εξακολουθούν να νοσηλεύονται, οι δύο σε πολύ σοβαρή κατάσταση. Το κυπριακό υπουργικό συμβούλιο κήρυξε δημόσιο πένθος από σήμερα μέχρι και την Τετάρτη, ενώ οι κηδείες των θυμάτων θα γίνουν δημοσία δαπάνη.
Τα ονόματα των θυμάτων
Χθες το βράδυ δόθηκε στη δημοσιότητα ο κατάλογος των ονομάτων των μελών της Εθνικής Φρουράς και των πυροσβεστών που έχασαν τη ζωή τους στη φονική έκρηξη.
Πλοίαρχος, Ανδρέας Ιωαννίδης, διοικητής Ναυτικού ΓΕΕΦ, αντιπλοίαρχος Λάμπρος Λάμπρου, διοικητής της Ναυτικής Βάσης, αρχικελευστής Κλεάνθης Κλεάνθους, υπαξιωματικός στη διοίκηση της Ναυτικής Βάσης, ΕΠΥ κελευστής Μιχάλης Ηρακλέους, υπαξιωματικός στη διοίκηση της Ναυτικής Βάσης, ναύτης (εθνοφρουρός) Μιλτιάδης Χριστοφόρου, ναύτης (εθνοφρουρός) Χριστάκης Χριστοφόρου και οι πυροσβέστες Ανδρέας Παπαδόπουλος, Βασίλης Κρόκος, Σπύρος Ταντής, Παναγιώτης Θεοφίλου, Γιώργος Γιακουμής και Αδάμος Αδάμου.
